वरिष्ठ जनस्वास्थ्यविद् डा. रवीन्द्र पाण्डेले अहिले फैलिएको महामारी गतसालको भन्दा फरक रहेको भन्दै गम्भीर बन्न सुझाव दिएका छन् ।
बेलायतमा देखिएको नयाँ प्रजातिले बालबालिका तथा युवालाई धेरै असर गरेको भन्दै डा. पाण्डेले महामारीको कुनै पनि लक्षण देखिएमा तत्काल परीक्षण गर्न आग्रह गरेका छन् ।
सामाजिक सञ्जालमा सुझाव लेख्दै पाण्डेले भारतबाट नेपाल आउने सबैलाई अनुगमन, निगरानी र परीक्षणमा नचुक्न सम्बन्धित पक्षलाई आग्रह गरेका छन् । उनले सिमा नाकामा ब्यापक कडाइ र परीक्षण र क्वारेन्टिन र आइसोलेसनको पूर्ण तयारी गर्न ढिलो नगर्न पनि सुझाव दिएका छन् ।
डा. पाण्डेले लेखेका छन् :
१. गतसाल फैलिएको महामारीभन्दा अहिलेको फरक छ । लक्षणविहीन धेरै छन् भने लक्षण देखिएका गम्भीर भएर अस्पताल भर्ना भएका छन् ।
२. बेलायतको नयाँ प्रजातिले बालबालिका तथा युवालाई तुलनात्मक रुपमा धेरै असर गरेको छ ।
३. बेलायतको प्रजाति गत सालको कोरोना भाइरसभन्दा ७० प्रतिशत धेरै संक्रामक छ ।
४. दीर्घरोग नभएका व्यक्ति पनि गम्भीर भएर अस्पतालमा छन् ।
५. गतसाल देखिएका कोभिड्का लक्षण यसपटक फरक छन् । यसपटक ज्वरो, खोकी नभएपनि पखाला, बान्ता, थकान, बिमिरा आदि लक्षणमात्र भएका व्यक्तिमा पनि कोरोना पुष्टि भएको छ ।
६. कुनै लक्षण देखियो भने वा संक्रमितसँग भेट भएको अवस्था भए परीक्षण गर्न ढिलो नगरौं ।
७. केहि बालबालिकालाई लक्षण नदेखिएर एक्कासी निमोनिया देखिएको र जाँच गर्दा कोभिड पुष्टि भएको छ ।
८. केहि संक्रमितलाई पटकपटक पिसिआर नेगेटिभ देखिएपनि कोभिड निमोनिया भएर फोक्सो ड्यामेज भएको उपचाररत चिकित्सकले बताएका छन् ।
९. हरेक अस्पतालमा संक्रमितको चाप बढेको छ ।
१०. भारतसँग धेरै देशको हवाइ सम्पर्क बन्द छ । दैनिक हजारौं भारतीय नेपाल आएर अरब लगायतका देशमा जाँदैछन् । भारतबाट नेपाल आउने सबैलाई अनुगमन, निगरानी र परीक्षणमा चुक्नु हुँदैन । सिमा नाकामा ब्यापक कडाइ र परीक्षण र क्वारेन्टिन र आइसोलेसनको पूर्ण तयारी गर्न ढिलो गर्नु हुँदैन ।
११. संक्रमण थोरै भएको बेला कन्ट्याक्ट ट्रेसिंग प्रभावकारी हुन्छ । अहिले कन्ट्याक्ट ट्रेसिंग निकै फितलो छ । सरकार मापदण्ड पालनाको लागि कडा नहुने हो भने यो पटकको लहरले ठूलो क्षति गर्ने सम्भावना छ ।
१२. जनस्वास्थ्यका मापदण्डमा कडाइ, अनुगमन, निगरानी तथा जरिवाना नगर्ने देश नेपाल मात्र हो ।
१३. संक्रमण फैलिएपछि दुख पाउनुभन्दा संक्रमण रोकथामको लागि सरकार र नागरिक अत्यन्तै जिम्मेवार हुनु जरुरी छ ्र गतसाल गरेका गल्ती दोहोर्याउनु भएन ।
१४. हामी आम नागरिक अत्यन्तै जिम्मेवार हुनु जरुरी छ । हाम्रै लापरबाहीले संक्रमण सर्ने हो । संक्रमित भएर भौतिक, आर्थिक, मानसिक लगायत असर भोग्नुपर्ने हामीले नै हो । तसर्थ हामी अत्यन्तै जिम्मेवार भएर अनिवार्य रुपमा नाक र मुख छोपिने गरी डबल मास्क लगाऔं । मान्छेबाट मान्छेमा सर्ने भएकोले मान्छेसँग दुरी कायम गर्न नचुकौं ।
१५. जोखिम अवस्थामा बिद्यालय बन्द गरेर भएपनि बालबालिकालाई बचाउनु पर्दछ । एक बर्ष पढाइ ढिलो भए केहि असर होला तर जीवन अमुल्य छ । अनलाइन पढाइको बिकल्प छैन । बिद्यालयबाट संक्रमण घरघरमा पुग्यो भने अकल्पनीय अवस्था हुनसक्छ ।
१६. धेरै दौडधुप गरेर जोखिम मोल्नुभन्दा सम्भव भएसम्म घरमा बस्ने बानी गरौं । कार्यस्थललाई सुरक्षित बनाऔं ।
१७. सरकारले जारी गरेका सुचना तथा निर्देशन पालना गरौँ । आधिकारिक संस्था वा विज्ञको मात्र कुरा सुनौं । भ्रमको पछाडि नलागौं । भ्रम सबैभन्दा घातक महामारी हो ।
१८. पाएसम्म कोरोनाको खोप लगाएर सुरक्षित बनौं । यसको अतिरिक्त इन्फ्लुएन्जा र निमोनियाको खोप पनि लगाऔं ।
१९. पौष्टिक खाना, व्यायाम, निद्रा, सकारात्मक सोंच तथा प्रकृतिको उपभोग नै सबैभन्दा ठूलो इम्युन बुस्टर हुन् ।
२१. नलागुन्जेल कोभिड केहि होइन । लागेपछि बर्बाद हो । आइसीयुबाट फर्केका व्यक्तिलाई थाहा हुन्छ । कोभिड के हो भन्ने ?
२२. देश लकडाउनको बाटोमा जानु हुँदैन । लकडाउनमा नजानको लागि जनस्वास्थ्य मापदण्ड पालना गर्ने र गराउने प्रमुख उपाय हो ।
२३ यो पटक एकदम सिरियस बनौ । डर र त्रास र अत्यास मानेर हैन, योजनापूर्वक सतर्क बनौं ।
सबैले प्रण गरौँ – म संक्रमित हुनेछैन, मेरो परिवार र समाजलाई मैले बचाउनेछु ।
प्रतिक्रिया