खजुरा । रासायनिक मलको अभावमा किसानहरु समस्यामा परेका बेला खजुरामा नेपालको एक मल उत्पादकले स्वदेशमा बनेको मलको बिक्रि सुरु गरेका छन् । स्थानीय सहकारीमार्फत स्वदेशी मलको उत्पादक सुन्दर एग्रिकल्चर कम्पनी प्रा लिले मल बिक्री गर्न सुरु गरेको हो ।
कम्पनीले खजुरामा क्रियाशिल सहकारी र किसानहरुबीच अन्तरक्रिया गर्दै मल गुणस्तरिय नभए दुईगुणा पैसा फिर्ता गर्ने घोषणा गरेको छ । अन्तरक्रियामा बोल्दै कम्पनीका प्रबन्ध निर्देशक बिनायक प्रधानले आफ्नो उत्पादनले काम नगरे डबल प्रसा फिर्ता गर्ने घोषणा गरेका हुन् ।
उनले आफ्नो उत्पादनमा नाईट्रोजन, फाष्टफोरस्ट र पोटास मिश्रण भएको दाबी गरे । बायो टेक्नोलोजीबाट उत्पादित मल माटो मैत्री रहेको उल्लेख गर्दै प्रधानले १० कट्ठा जग्गाका लागि १ बोरा मल प्रयोग गर्न किसानहरुलाई सुझाव दिए । पहिले नै रासायनिक मल प्रयोग भएका कारण नयाँ मल प्रयोग गर्दा केही बढी परिणाम प्रयोग गर्नु पर्ने उनको भनाई छ । ‘ढुक्क भएर प्रयोग गर्नुहोस्, मलको पुरै जिम्मा कम्पनीले लिन्छ, काम गरेन भने जे गर्नुपर्छ कम्पनीले गर्छ ।’ उनले भने ।
काम नगरे खरिद गरेका सहकारीमा सम्पर्क गर्न आग्रह गर्दै सोही सहकारी मार्फत क्षतिपूर्ति दिइने उनले बताए । निजी क्षेत्रले उत्पादन गरेको मलमा पनि अनुदानको ब्यवस्था मिलाउन स्थानीय सरकारलाई उनले आग्रह गरे ।
अन्तरक्रियामा बोल्दै खजुरा गाउँपालिकाका प्रमुख डम्बर विक तुफानले देशमा संघीयता लागु भएपनि रासायनिक मलमा संघीयता लागु नभएको बताए । केन्द्र सरकारले एकाधिकार कायम गर्दा रासायनिक मलको हाहाकार भएको उनले बताए । उनले ठेकेदारहरूलाई रासायनिक मल आयात र वितरणमा सेन्डिकेट चलाउन दिएर मलमा कृतिम अभाव सृजना गरिएको उनको आरोप छ । अध्यक्ष विकले स्थानीय सरकारलाई मल आयात र वितरणको अधिकार दिए मलको समस्या समाधान हुने दाबी गरे । निजी क्षत्रले उत्पादन गरेको मललाइ समेत अनुदान दिने अधिकार स्थानीय सरकारलाई नभएको उनले गुनासो गरे ।
कार्यक्रममा खजुरा गाउँपालिकाकी उपाध्यक्ष मन्जु मल्ल, प्रवक्ता धनीराम वलीलगायत सहकारीका प्रतिनिधिहरुले गुणस्तरियतामा सम्झौता नगर्न उत्पादकलाई आग्रह गरेका थिए ।


















प्रतिक्रिया